Studenci praktyk terenowych pt. "Pamięć II wojny światowej i powojnia na Podkarpaciu" pod kierownictwem dr hab. Magdaleny Lubańskiej antropolożki społecznej z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego wzięli udział w spotkaniu dot. relacji polsko – ukraińskich i wydarzeń z tym związanych, jakie miały miejsce na terenie administrowanym przez obecne Nadleśnictwo Sieniawa.
Spotkanie określone przez studentów mianem „eksploracji”, odbyło się na terenie leśnictw: Witoldówka, Chrapy, Przyjemek i Pawłowa, gdzie odwiedziliśmy miejsca historycznie ważne, miejsca pamięci kulturowej, na których do dziś istnieją ślady świadczące o tamtych wydarzeniach tj: krzyże i kapliczki. Ślady te są często jedynymi znakami nieistniejących już wsi i przysiółków takich jak: Ścieżki Czerwonowolskie, Ścieżki Dobrzańskie, Lechmany, Chrapy czy wsi Krzywe. Miejsca porośnięte lasem, opanowane przez przyrodę zdradzają swoją przeszłość po unikatowym składzie florystycznym roślin i pozostałości dawnych sadów w postaci drzew owocowych oraz zdziczałych rośliny uprawianych w przydomowych ogródkach jak np. barwinek zwyczajny czy rdest sachaliński. W miejscach tych poruszaliśmy tematy dotyczące współżycia i późniejszych wysiedleń miejscowej ludności wszystkich narodowości oraz konfliktów kulturowych w okresie powojennym.
Odwiedziliśmy również miejsca nieistniejących bunkrów ziemnych, które w tych trudnych latach służyły jako schronienie dla miejscowej ludności, jak również tych, które były wykorzystywane jako baza wypadowa dla oddziałów zbrojnych działających na tym terenie. Budowane głównie na wzniesieniach morenowych czy też niewielkich pagórkach, w miejscach niedostępnych, po których, pozostały tylko zagłębienia terenu oraz nieliczne wspomnienia świadków tamtych czasów. Po drodze mijaliśmy również miejsca nieistniejących gajówek i leśniczówek, które po kilku latach konfliktów i walk znikały bezpowrotnie z powierzchni ziemi. Pracująca tam służba leśna, mimo codziennego narażania życia organizowała gospodarkę leśną, w obliczu zagrożeń ze strony okupanta jak również tych spowodowanych konfliktem polsko-ukraińskim, który nie oszczędził również lasów sieniawskich.
Pani dr hab. Magdalena Lubańska podzieliła się z nami wrażeniami po leśnej eksploracji:
„Chciałam jeszcze raz podziękować za niezapomniane przeżycia. Zafascynowało nas  zwłaszcza to jak pewne znaki przyrodnicze  np. obfita  obecność barwinka  i rdestowca sachalińskiego wskazują na istnienie  70 lat temu w miejscu zupełnie juz zawłaszczonym przez przyrodę ludzkich osad, czyli to, że przyroda może pełnić rolę świadka ludzkiej historii”

Pozdrawiam serdecznie
Magdalena Lubańska

Tekst i zdjęcia

Marta Sęk